Zatrudnianie i rozliczanie obcokrajowców w 2018

W 2018 r. przewidziano kilka istotnych zmian w prawie obowiązującym pracodawców – m.in. w zatrudnianiu cudzoziemców.

Zatrudnianie obcokrajowców w 2018 r.

Od początku 2018 r. ustawodawca zamyślił nowy typ zezwolenia na pracę sezonową oraz uszczelnienie i sformalizowanie tzw. procedury oświadczeniowej.

Zezwolenie na pracę sezonową

Od stycznia 2018 r. pracodawcy mogą ubiegać się o nowy typ zezwolenia na pracę tzw. zezwolenie na pracę sezonową. Będzie ono wymagane:

przy pracach wskazanych w rozporządzeniu Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie podklas działalności według klasyfikacji PKD, w których wydawane są zezwolenia na pracę sezonową cudzoziemca,
jeżeli cudzoziemiec wykonuje na terytorium Polski pracę w zakresie działalności sezonowych (określonych w ww. rozporządzeniu) na podstawie umowy z podmiotem, którego siedziba lub miejsce zamieszkania albo oddział, zakład lub inna forma zorganizowanej działalności znajduje się na obszarze RP.

Zezwolenie na pracę sezonową będzie wydawane wyłącznie na wniosek podmiotu prowadzącego działalność w zakresie ww. podklas „sezonowych”. Oceniając, czy jest ono konieczne w danych okolicznościach należy jednak uwzględniać również charakter pracy obcokrajowca.

Zatrudnianie obywateli Ukrainy, Gruzji i Mołdawii

Jak wiemy, w dniu 11 czerwca 2017 r. został wprowadzony ruch bezwizowy pomiędzy państwami obszaru Schengen a Ukrainą, dzięki czemu Ukraińcy posiadający paszporty biometryczne, mogą przekraczać granice ww. obszaru bez konieczności posiadania wizy.

Okres pobytu na terytorium państw obszaru Schengen w ramach ruchu bezwizowego nie może przekroczyć 90 dni w ciągu każdego 180-dniowego okresu.

Podobne uprawnienia mają obywatele Gruzji i Mołdawii.

Z uwagi na powyższe, najszybszym trybem postępowania przy powierzaniu pracy obywatelowi Ukrainy, Mołdawii lub Gruzji jest:

przybycie obcokrajowca w ruchu bezwizowym,
złożenie przez pracodawcę wniosku w PUP o wpis oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy w ewidencji oświadczeń (przy założeniu, że nie chodzi tu o zatrudnienie przy tzw. pracach sezonowych),
złożenie przez cudzoziemca wniosku na pobyt czasowy i pracę (od momentu złożenia poprawnego wniosku w tej sprawie pobyt cudzoziemca w Polsce jest uznawany za legalny) oraz równoległe zawnioskowanie przez podmiot zatrudniający o wydanie zezwolenia na pracę, które jak pokazuje praktyka można uzyskać szybciej niż zezwolenie na pobyt czasowy i pracę.

Zatrudnianie obywateli Armenii, Białorusi i Rosji

W przypadku obywateli ww. państw optymalny tryb powierzania pracy to:

złożenie przez polskiego pracodawcę wniosku o wpis oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy do ewidencji oświadczeń,
wystąpienie przez cudzoziemca o wyrobienie wizy pozwalającej na legalny pobyt w Polsce,
złożenie wniosku o wydanie zezwolenia na pracę sezonową, jeśli takowe będzie wymagane,
złożenie przez podmiot zatrudniający wniosku o wydanie zezwolenia na pracę typu A. Przed upływem ważności wizy obcokrajowiec może ubiegać się o jej przedłużenie lub wydanie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę.

Ważna zmiana na plus

Od 1 stycznia 2018 r., jeżeli podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi, który zatrudniał cudzoziemca przez okres nie krótszy niż 3 miesiące w związku z oświadczeniem o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi wpisanym do ewidencji oświadczeń, złożył przed upływem daty zakończenia pracy wskazanej w oświadczeniu wniosek o wydanie zezwolenia na pracę dla tego cudzoziemca na tym samym stanowisku na podstawie umowy o pracę, a wniosek nie zawiera braków formalnych lub braki formalne zostały uzupełnione w terminie, pracę cudzoziemca na warunkach nie gorszych niż określone w oświadczeniu wpisanym do ewidencji oświadczeń uważa się za legalną od dnia upływu ważności tego oświadczenia do dnia wydania zezwolenia na pracę lub doręczenia decyzji odmownej w tej sprawie.

Powyższego nie stosuje się w przypadku zawieszenia postępowania na wniosek strony.

Wspomniane reguły mają odpowiednio zastosowanie w przypadku wniosku cudzoziemca o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, o którym mowa w art. 114 ust. 1 ustawy z 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, w celu kontynuacji zatrudnienia u danego pracodawcy.

Wskazana nowość oznacza zatem, że jeśli zezwolenie na pracę lub zezwolenie na pobyt czasowy i pracę nie zostanie wydane przed upływem 6 miesięcy zatrudnienia z zastosowaniem tzw. procedury oświadczeniowej, cudzoziemiec nie musi przerywać zatrudnienia i czekać na wydanie decyzji w tych sprawach. Od początku 2018 r. złożenie poprawnego wniosku o wydanie jednego z ww. zezwoleń traktuje się wszakże za legalne zatrudnienie, nawet jeśli wyczerpany zostanie wspomniany 6-miesięczny limit.

Z nowego rozwiązania można korzystać tylko wtedy, gdy przed złożeniem wniosku o wydanie zezwolenia praca cudzoziemca na rzecz danego podmiotu na podstawie oświadczenia (zarejestrowanego przez ww. podmiot) była wykonywana w ramach umowy o pracę.

Rozliczanie cudzoziemców w 2018 r.

Składki ZUS

Jeśli cudzoziemiec zostanie zatrudniony przez polski podmiot i w związku z tym będzie świadczył pracę na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej, wówczas w zakresie składek ZUS zasadniczo należy stosować te same reguły, co w przypadku osób z polskim obywatelstwem. Dotyczy to zarówno zatrudnienia w ramach stosunku pracy jak i stosunku cywilnoprawnego.

Podatek

Dochody uzyskane przez obcokrajowca z tytułu umowy o pracę zawartej z polskim pracodawcą (i wykonywana w Polsce), podlegają opodatkowaniu w Polsce. Reguły opodatkowania są tutaj zatem takie same jak w stosunku do polskich pracowników.

Obywatel obcego kraju, który nie posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) i nie udokumentuje swojej zagranicznej rezydencji podatkowej odpowiednim certyfikatem rezydencji, od wynagrodzenia otrzymywanego za umowę cywilnoprawną wykonywaną na obszarze naszego kraju powinien mieć pobierane przez polskiego płatnika zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 20% (na podstawie art. 29 ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT), ale wyłącznie do 183 dnia „polskiego pobytu” w roku podatkowym.

Po przekroczeniu 183 dni pobytu w roku podatkowym, polski pracodawca powinien zacząć pobierać podatek na zasadach ogólnych (czyli zaliczki podatkowe).

Pamiętajmy, że gdy obcokrajowiec dostarczy zagraniczny certyfikat rezydencji, wówczas należy zastosować postanowienia właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Uzyskanie ww. certyfikatu daje prawo do:

zastosowania stawki podatku wynikającego z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub
niezapłacenia podatku zgodnie z postanowieniami wspomnianej umowy.